พระราโชวาท สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษา จากสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๐ - ๒๕๖๑ ณ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ วันพุธ ที่ ๒๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ข้าพเจ้า มาปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของสถาบัน บัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ ประจำปีนี้. ขอแสดงความชื่นชมต่อผู้ทรงคุณวุฒิ และผู้สำเร็จการศึกษาทุกคน ที่ได้รับเกียรติและความสำเร็จ. ผู้สำเร็จการศึกษาจากสถาบันแห่งนี้ ต่างก็มีความรู้ในศาสตร์การพัฒนา เป็นต้นทุนที่ดี สำหรับจะออกไปเป็นกำลังสำคัญในการปฏิบัติงานพัฒนาต่อไป. แต่การจะพัฒนาสิ่งใดนั้น นอกจากจะต้องมีความรู้เป็นทุนแล้ว ยังต้องอาศัยปัจจัย ส่งเสริมที่สำคัญ คือความร่วมมือจากทุกคนทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ที่จะได้รับผลจากการพัฒนาด้วย. ความร่วมมือดังกล่าวจะเกิดมีขึ้นได้ ก็ต่อเมื่อ ทุกคนทุกฝ่ายมีความเข้าใจที่ถูกต้องตรงกัน ทั้งในเรื่องวัตถุประสงค์ ขั้นตอน วิธีการ และประโยชน์ที่จะได้รับจากการพัฒนา ตลอดจนได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และประสบการณ์ อันจะนำไปสู่การพิจารณาไตร่ตรอง และตัดสินใจร่วมกันใน ประเด็นต่าง ๆ. ด้วยเหตุนี้ จึงอาจจะต้องใช้เวลา และต้องทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป ไม่อาจรีบเร่งกระทำโดยอาศัยเพียงความรู้ในหลักวิชาอย่างเดียวได้. ขอให้ท่านทั้งหลาย ระลึกถึงแนวพระราชดำริเกี่ยวกับการพัฒนา ที่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพล อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้พระราชทานไว้ ว่าการพัฒนานั้น จะต้อง ค่อยสร้างค่อยเสริมไปทีละเล็กทีละน้อยตามลำดับ และควรจะต้องเป็นการทำไป 291
พิจารณาไป ปรับปรุงไป. แม้อาจจะต้องใช้เวลาเป็นแรมปีแต่ผลที่ได้จะเป็น ความเจริญมั่นคงที่ยั่งยืนและเที่ยงแท้. ในพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ขออวยพรให้ผู้สำเร็จการศึกษา ทุกคน และผู้มาร่วมในพิธีนี้ทุกท่าน มีความสุขและความเจริญรุ่งเรือง ทั้งในชีวิตและ หน้าที่การงานจงทั่วกัน. 292