พระราโชวาท สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษา จากสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ ประจำปีการศึกษา 2560 – 2561 ณ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ วันพุธ ที่ 29 พฤษภาคม 2562

วันพุธที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ.2562
พระราโชวาท 

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ 
สยามบรมราชกุมารี 
ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษา 
จากสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ 
ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๐ - ๒๕๖๑ 
ณ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ 
วันพุธ ที่ ๒๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒ 


พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ข้าพเจ้า 
มาปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของสถาบัน 
บัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ ประจำปีนี้. ขอแสดงความชื่นชมต่อผู้ทรงคุณวุฒิ
และผู้สำเร็จการศึกษาทุกคน ที่ได้รับเกียรติและความสำเร็จ. 


ผู้สำเร็จการศึกษาจากสถาบันแห่งนี้ ต่างก็มีความรู้ในศาสตร์การพัฒนา 
เป็นต้นทุนที่ดี สำหรับจะออกไปเป็นกำลังสำคัญในการปฏิบัติงานพัฒนาต่อไป. 
แต่การจะพัฒนาสิ่งใดนั้น นอกจากจะต้องมีความรู้เป็นทุนแล้ว ยังต้องอาศัยปัจจัย 
ส่งเสริมที่สำคัญ คือความร่วมมือจากทุกคนทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง 
ผู้ที่จะได้รับผลจากการพัฒนาด้วย. ความร่วมมือดังกล่าวจะเกิดมีขึ้นได้ ก็ต่อเมื่อ 
ทุกคนทุกฝ่ายมีความเข้าใจที่ถูกต้องตรงกัน ทั้งในเรื่องวัตถุประสงค์ ขั้นตอน วิธีการ 
และประโยชน์ที่จะได้รับจากการพัฒนา ตลอดจนได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิดเห็น 
และประสบการณ์ อันจะนำไปสู่การพิจารณาไตร่ตรอง และตัดสินใจร่วมกันใน 
ประเด็นต่าง ๆ. ด้วยเหตุนี้ จึงอาจจะต้องใช้เวลา และต้องทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป 
ไม่อาจรีบเร่งกระทำโดยอาศัยเพียงความรู้ในหลักวิชาอย่างเดียวได้. ขอให้ท่านทั้งหลาย 
ระลึกถึงแนวพระราชดำริเกี่ยวกับการพัฒนา ที่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพล 
อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้พระราชทานไว้ ว่าการพัฒนานั้น จะต้อง 
ค่อยสร้างค่อยเสริมไปทีละเล็กทีละน้อยตามลำดับ และควรจะต้องเป็นการทำไป 


291

พิจารณาไป ปรับปรุงไป. แม้อาจจะต้องใช้เวลาเป็นแรมปีแต่ผลที่ได้จะเป็น 
ความเจริญมั่นคงที่ยั่งยืนและเที่ยงแท้. 


ในพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ขออวยพรให้ผู้สำเร็จการศึกษา 
ทุกคน และผู้มาร่วมในพิธีนี้ทุกท่าน มีความสุขและความเจริญรุ่งเรือง ทั้งในชีวิตและ 
หน้าที่การงานจงทั่วกัน. 


292