พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ
พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจในฐานะพระราชวงศ์ สนองเบื้องพระยุคลบาท พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ปฏิบัติพระกรณียกิจแทนพระองค์ ได้แก่ เสด็จแทนพระองค์พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ไปทรงเป็นประธานในพิธีทบทวนคำปฏิญาณและสวนสนาม เนื่องในงานวันคล้ายวันสถาปนาคณะลูกเสือแห่งชาติในวันที่ ๑ กรกฎาคมของทุกปี เสด็จแทนพระองค์ไปในการอุปสมบทนาคหลวง ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง เสด็จแทนพระองค์ไปในการพระราชพิธีถวายผ้าพระกฐินประจำปี สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เสด็จแทนพระองค์ไปทรงเปิดการประชุมใหญ่คณะแม่ชีไทย ในช่วงเดือนเมษายนของทุกปี และเสด็จแทนพระองค์ไปทรงเปิดงานวันแม่แห่งชาติ ๑๒ สิงหาคมของทุกปี ตลอดจนประทานเหรียญกาชาดประจำปี นอกจากนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เสด็จแทนพระองค์ไปประทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยสังกัดกระทรวงสาธารณสุขเป็นประจำทุกปี

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงประกอบพระกรณียกิจด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิต และการสาธารณสุข ที่นับเป็นคุณประโยชน์ต่อประชาชนนานัปการ ทรงห่วงใยปัญหาสุขภาพของประชาชน ทรงอุทิศเวลาในการทรงงานที่เกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค และการฟื้นฟูสภาพผู้ป่วย ทรงริเริ่มและสนับสนุนการดำเนินงานด้านโภชนาการและอาหาร ทรงตระหนักถึงปัญหาการขาดสารไอโอดีน ซึ่งมีผลกระทบโดยตรงต่อพัฒนาการของร่างกายและสติปัญญา ด้วยทรงสนพระทัยเป็นพิเศษ ในเรื่องการประกอบอาหาร จึงทรงรับเป็นประธานในการรณรงค์ให้ประชาชนได้บริโภคอาหารที่ใส่เกลือผสมไอโอดีนอย่างเพียงพอ อีกทั้งได้ประทานตำรับอาหารส่วนพระองค์เพื่อให้จัดพิมพ์ขึ้นเป็นตำรับอาหารเพื่อนพึ่ง(ภาฯ) ยามยาก ซึ่งได้จัดพิมพ์มาแล้ว ๓ เล่ม ตำรับอาหารส่วนพระองค์ที่จัดพิมพ์ขึ้นนี้ โปรดให้ผู้มีความสามารถด้านการปรุงอาหารหลายคนช่วยกันคิดสูตรอาหาร โดยใช้พืชผักสวนครัวและสัตว์ที่ได้จากวิถีชีวิตตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง และปรุงด้วยส่วนผสมอื่น ๆ ที่หาได้ง่ายตามท้องตลาด ซึ่งตำรับอาหารนี้ยึดความถูกต้องตามหลักโภชนาการ ถูกสุขลักษณะ และมีความสวยงามน่ารับประทานอีกด้วย เมื่อเกิดเหตุอุทกภัย หรือภัยพิบัติต่าง ๆ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถก็จะเสด็จไปทรงเยี่ยมผู้ประสบภัยทุกครั้งและโปรดให้ตั้ง “โรงทาน” ช่วยเหลือผู้ประสบภัยในช่วงเฉียบพลัน “โรงบุญ” เพื่อฟื้นฟูสภาพจิตใจ และ “คลังน้ำดื่มแบบปันส่วนโดยสมัครใจ” ในช่วงน้ำท่วมขัง ตลอดจนการสร้างบ้านพักอาศัยและเสด็จไปทรงประกอบอาหารประทานแก่ผู้ประสบภัยด้วยพระองค์เอง

     จากพระกรณียกิจด้านโภชนาการและอาหารดังกล่าว ทั้งยังทรงเป็นบุคคลสำคัญต่อการเริ่มต้นการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมและการอาหารไทย – จีน การส่งเสริมอาหารไทยในสาธารณรัฐประชาชนจีนพัฒนาเพิ่มยิ่งขึ้น สถาบันการอาหารชั้นสูงแห่งมณฑลเสฉวน นครเฉิงตู สาธารณรัฐประชาชนจีน จึงได้ขอประทานถวายตำแหน่งศาสตราจารย์กิตติมศักดิ์ สาขาคหกรรมศาสตร์ เมื่อวันพุธ ที่ ๒๖ กันยายน ๒๕๕๕

     นอกจากนี้ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ยังทรงให้ความสำคัญกับผู้ติดเชื้อเอดส์ ทั้งการรักษาพยาบาล ยา และความเป็นอยู่ของผู้ติดเชื้อ จะเห็นได้ว่าทุกวันที่ ๑ ธันวาคมของทุกปี ที่องค์การอนามัยโลกได้กำหนดให้เป็นวันแห่งการรณรงค์โรคเอดส์ นั้น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ จะเสด็จไปทรงร่วมงาน “เทียนส่องใจ” เนื่องในวันเอดส์โลก และประทานกำลังใจแก่ผู้ติดเชื้อเอดส์ อีกทั้ง ทรงรับโครงการต่าง ๆ ของศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย ไว้ในพระอุปถัมภ์หลายโครงการ ได้แก่ โครงการลดการติดเอดส์ สภากาชาดไทยซึ่งรณรงค์หาผู้บริจาคเพื่อซื้อยา AZT ให้กับแม่ที่ติดเชื้อเอดส์ทั่วประเทศ กองทุนนมสำหรับเด็กในโครงการช่วยลดการติดเอดส์จากแม่สู่ลูก สภากาชาดไทย เพื่อรณรงค์หาผู้บริจาคนมและเงินเพื่อจัดซื้อนมให้กับเด็กในโครงการและจัดตั้ง “กองทุนยาพระวรราชาทินัดดามาตุสำหรับผู้ติดเชื้อเอดส์สภากาชาดไทย” เพื่อช่วยเหลือเป็นค่ารักษาพยาบาลและค่ายาให้แก่ผู้ติดเชื้อที่ยากจน

พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ
พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

     จากพระกรณียกิจที่ทรงปฏิบัตินี้ เมื่อวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๒ ดร.ปีเตอร์ ปิออท (Dr. Peter Piot) ผู้อำนวยการบริหารของโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ(UNAIDS) ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าเพื่อถวายโล่สดุดีพระเกียรติคุณ ในฐานะที่ทรงเป็นผู้นำในการอุทิศพระองค์ ทรงงานด้วยพระวิริยะอุตสาหะเพื่อประชาชน รณรงค์ต่อต้านการแพร่ระบาดของโรคเอดส์ การป้องกันการติดเชื้อเอดส์จากแม่สู่ลูก รณรงค์กระตุ้นเตือนชุมชนให้เกิดการยอมรับการดูแล และการช่วยเหลือแก่ผู้ติดเชื้อเอดส์และครอบครัวในประเทศไทย ต่อมาเมื่อวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๔ นายไมเคิล ซิดิเบ (Mr. Michel Sidibé) ผู้อำนวยการบริหารโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ (UNAIDS) ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าถวายโล่สดุดีพระเกียรติคุณที่ได้ทรงงานด้านโรคเอดส์มานานกว่า ๒๐ ปี และวันที่ ๒๒ มิถุนายน ๒๕๖๒ แพทย์หญิงแชนน่อน เฮเดอร์ (Dr. Shannon Hader) รองผู้อำนวยการด้านโครงการ (Programme) โครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติและผู้ช่วยเลขาธิการสหประชาชาติ และนายเอม่อน เมอร์ฟี (Mr. Eamonn Murphy) ผู้อำนวยการโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ สำนักงานภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าถวายตำแหน่งทูตสันถวไมตรีของโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติในการป้องกันเอชไอวีในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก (UNAIDS Goodwill Ambassador for HIV Prevention in the Asia Pacific Region)

พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ
พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงตั้งพระทัยช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับความเจ็บป่วย รวมถึงประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อนจากภัยธรรมชาติ ซึ่งเห็นได้จากการที่ทรงรับมูลนิธิและกองทุนต่าง ๆ ไว้ในพระอุปถัมภ์เป็นจำนวนมาก อาทิ ทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย มูลนิธิโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียแห่งประเทศไทย นอกจากนั้น ยังได้ประทานทุนการศึกษาแก่นักเรียนในพระอุปถัมภ์จำนวนหลายราย ซึ่งนักเรียนในพระอุปถัมภ์บางรายเป็นบุตรของผู้ติดเชื้อเอดส์ หรือบิดามารดาประสบอุทกภัย ซึ่งนักเรียนในพระอุปถัมภ์เหล่านี้จะได้รับประทานทุนการศึกษาต่อเนื่องไปจนกว่าจะสำเร็จการศึกษา

พระกรณียกิจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงตระหนักถึงความสำคัญด้านศิลปวัฒนธรรมของชาติอย่างยิ่ง ดังจะเห็นได้จากพระดำริในการสืบทอดองค์ความรู้ของครู อาจารย์ ศิลปินอาวุโสด้านนาฏศิลป์ ดุริยางคศิลป์ ซึ่งนับวันแต่จะมีอายุมากขึ้น และมีปัญหาด้านสุขภาพ ทำให้ไม่สามารถถ่ายทอดความรู้ได้ จึงทรงแนะนำหาวิธีที่จะรักษาภูมิปัญญาเหล่านี้ ให้คนรุ่นหลังได้สืบทอดมรดกอันล้ำค่ามิให้สูญไปกับกาลเวลา ซึ่งทางสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับมูลนิธิศาลาเฉลิมกรุง จึงได้สนองพระดำริโดยจัดตั้ง “ศูนย์รักษ์ศิลป์” ขึ้นเพื่อสนองพระดำริให้ “ศูนย์รักษ์ศิลป์”เป็นศูนย์เรียนรู้เฉพาะทางด้านนาฏศิลป์ ดุริยางคศิลป์ ทัศนศิลป์ และศิลปวัฒนธรรม

     ปัจจุบัน ทรงดำรงตำแหน่งกิตติมศักดิ์ และทรงรับองค์กร มูลนิธิ สมาคมต่าง ๆ ไว้ในพระอุปถัมภ์ ดังนี้
     – ทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย
     – ทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ในพระบรมราชูปถัมภ์
     – ทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ มูลนิธิเพชรรัตน–สุวัทนา
     – ทรงดำรงตำแหน่งประธานกรรมการอำนวยการ มูลนิธิร่วมจิตต์น้อมเกล้า ฯ เพื่อเยาวชนในพระบรมราชินูปถัมภ์
     – ทรงดำรงตำแหน่งประธานกิตติมศักดิ์ มูลนิธิอนุสรณ์หม่อมงามจิตต์ บุรฉัตร
     – มูลนิธิศาสตราจารย์ นายแพทย์ หม่อมราชวงศ์กัลยาณกิติ์ กิติยากร
     – โครงการลดการติดเอดส์ สภากาชาดไทย
     – กองทุนยาพระเจ้าวรวงศ์เธอ ฯ กรมหมื่นสุทธนารีนาถ สำหรับผู้ติดเชื้อเอดส์ สภากาชาดไทย
     – กองทุนพระเจ้าวรวงศ์เธอ ฯ กรมหมื่นสุทธนารีนาถ เพื่อช่วยลดการติดเอดส์ สภากาชาดไทย
     – กองทุนนมสำหรับเด็กในโครงการช่วยลดการติดเอดส์จากแม่สู่ลูก สภากาชาดไทย
     – กองทุนโรคมะเร็งในเด็ก
     – มูลนิธิโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียแห่งประเทศไทย
     – มูลนิธิบ้านบางแค
     – มูลนิธิธรรมจารินีวิทยา สถาบันแม่ชีไทยสาขาปากท่อ
     – มูลนิธิสถาบันแสงสว่าง
     – สภาแม่ดีเด่นแห่งชาติ
     – สมาคมส่งเสริมสถานภาพสตรี
     – สมาคมเทคนิคการแพทย์แห่งประเทศไทย
     – สมาคมพัฒนาแพทย์แผนไทยแห่งประเทศไทย
     – สมาคมศิษย์เก่าโรงเรียนสอนคนตาบอดภาคเหนือ จังหวัดเชียงใหม่
     – มนุษยสัมพันธ์สมาคมแห่งประเทศไทย
     – มูลนิธิสงเคราะห์เด็กและเยาวชนของศาลเยาวชนและครอบครัว

พระกรณียกิจในด้านต่างๆ ดังนี้
พระราชกิจเสด็จแทนพระองค์

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจในฐานะพระราชวงศ์ สนองเบื้องพระยุคลบาทพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ปฏิบัติพระกรณียกิจแทนพระองค์ ได้แก่ เสด็จแทนพระองค์พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ไปทรงเป็นประธานในพิธีทบทวนคำปฏิญาณและสวนสนาม เนื่องในงานวันคล้ายวันสถาปนาคณะลูกเสือแห่งชาติ ในวันที่ ๑ กรกฎาคมของทุกปี เสด็จแทนพระองค์ไปในการอุปสมบทนาคหลวง ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง เสด็จแทนพระองค์ไปในการพระราชพิธีถวายผ้าพระกฐินประจำปี สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เสด็จแทนพระองค์ไปทรงเปิดการประชุมใหญ่คณะแม่ชีไทย ในช่วงเดือนเมษายนของทุกปี และเสด็จแทนพระองค์ไปทรงเปิดงานวันแม่แห่งชาติ ๑๒ สิงหาคมของทุกปี ตลอดจนประทานเหรียญกาชาดประจำปี นอกจากนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เสด็จแทนพระองค์ไปประทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยสังกัดกระทรวงสาธารณสุขเป็นประจำทุกปี

พระราชกิจด้านศาสนา

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงอุทิศพระองค์เพื่อประกอบพระกรณียกิจน้อยใหญ่ที่มีผู้กราบทูลเชิญอยู่เป็นนิจ โดยเฉพาะด้านศาสนา ทรงรับเชิญเสด็จไปปฏิบัติพระกรณียกิจด้านศาสนาเป็นประจำ ด้วยทรงตั้งมั่นในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา ดังเช่น ทรงถวายผ้าพระกฐิน ถวายต้นเทียนพรรษา ทรงเปิดโรงเรียนพระปริยัติธรรม ทรงรับวัดหนองน้ำขุ่น อำเภอแกลง จังหวัดระยอง ไว้ในพระอุปถัมภ์ เป็นต้น

พระราชกิจด้านการสาธาณสุข

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงประกอบพระกรณียกิจด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิต และการสาธารณสุข ที่นับเป็นคุณประโยชน์ ต่อประชาชนนานัปการ ทรงห่วงใยปัญหาสุขภาพของประชาชน ทรงอุทิศเวลาในการทรงงาน ที่เกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค และการฟื้นฟูสภาพผู้ป่วย ทรงริเริ่มและสนับสนุนการดำเนินงานด้านโภชนาการและอาหาร ทรงตระหนักถึงปัญหาการขาดสารไอโอดีน ซึ่งมีผลกระทบโดยตรงต่อพัฒนาการของร่างกายและสติปัญญา ด้วยทรงสนพระทัยเป็นพิเศษ ในเรื่องการประกอบอาหาร จึงทรงรับเป็นประธานในการรณรงค์ให้ประชาชนได้บริโภคอาหารที่ใส่เกลือผสมไอโอดีนอย่างเพียงพอ ในเวลาที่เกิดเหตุอุทกภัย หรือภัยพิบัติต่าง ๆ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ก็จะเสด็จไปทรงเยี่ยมผู้ประสบภัยในพื้นที่ต่าง ๆ และโปรดให้ตั้ง “โรงทาน” ช่วยเหลือผู้ประสบภัยในช่วงเฉียบพลัน “โรงบุญ” เพื่อฟื้นฟูสภาพจิตใจ และ “คลังน้ำดื่มแบบปันส่วนโดยสมัครใจ” ในช่วงน้ำท่วมขัง ตลอดจนการสร้างบ้านพักอาศัย และเสด็จไปทรงประกอบอาหารประทานแก่ผู้ประสบภัยด้วยพระองค์เอง

     นอกจากนี้ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ยังทรงให้ความสำคัญกับผู้ติดเชื้อเอดส์ ทั้งการรักษาพยาบาล ยา และความเป็นอยู่ของผู้ติดเชื้อจะเห็นได้ว่าทุกวันที่ ๑ ธันวาคมของทุกปี ที่องค์การอนามัยโลกได้กำหนดให้เป็นวันแห่งการรณรงค์โรคเอดส์ นั้น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถจะเสด็จ ไปทรงร่วมงาน “เทียนส่องใจ” เนื่องในวันเอดส์โลก และประทานกำลังใจแก่ผู้ติดเชื้อเอดส์ อีกทั้ง ทรงรับโครงการต่าง ๆ ของศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย ไว้ในพระอุปถัมภ์หลายโครงการ จากพระกรณียกิจที่ทรงปฏิบัตินี้ เมื่อวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๒ ดร.ปีเตอร์ ปิออท (Dr. Peter Piot) ผู้อำนวยการบริหารของโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ (UNAIDS) ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าเพื่อถวายโล่สดุดีพระเกียรติคุณ ในฐานะที่ทรงเป็นผู้นำในการอุทิศพระองค์ ทรงงานด้วยพระวิริยะอุตสาหะเพื่อประชาชน รณรงค์ต่อต้านการแพร่ระบาดของโรคเอดส์ การป้องกันการติดเชื้อเอดส์จากแม่สู่ลูก รณรงค์กระตุ้นเตือนชุมชนให้เกิดการยอมรับการดูแล และการช่วยเหลือแก่ผู้ติดเชื้อเอดส์และครอบครัวในประเทศไทย ต่อมาเมื่อวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๔ นายไมเคิล ซีดีเบ (Mr. Michel Sidibé) ผู้อำนวยการโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ (UNAIDS) ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าถวายโล่สดุดีพระเกียรติคุณ ที่ได้ทรงงานด้านโรคเอดส์มานานกว่า ๒๐ ปี

พระราชกิจด้านการศึกษา

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงเห็นความสำคัญของการศึกษาโดยได้ประทานทุนการศึกษาแก่นักเรียนในพระอุปถัมภ์จำนวนหลายราย ซึ่งนักเรียนในพระอุปถัมภ์บางรายเป็นบุตรของผู้ติดเชื้อเอดส์ หรือบิดามารดาประสบอุทกภัย ซึ่งนักเรียนในพระอุปถัมภ์เหล่านี้จะได้รับประทานทุนการศึกษาต่อเนื่องไปจนกว่าจะสำเร็จการศึกษา อีกทั้งทรงพระกรุณาเสด็จไปประทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยและวิทยาลัยต่าง ๆ รวม ๑๗ แห่ง

พระราชกิจด้านสังคม

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจอยู่เนือง ๆ มิได้ขาดเพื่อส่งเสริมกิจกรรมที่ช่วยเหลือสังคมและประเทศชาติและยังทรงตั้งพระทัยช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับความเจ็บป่วย รวมถึงประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อนจากภัยธรรมชาติ ซึ่งเห็นได้จากการที่ทรงรับมูลนิธิและกองทุนต่าง ๆ ไว้ในพระอุปถัมภ์เป็นจำนวนมาก อาทิ ทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภา ฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย โครงการลดการติดเอดส์ สภากาชาดไทย เป็นต้น

พระราชกิจด้าน ศิลปวัฒนธรรม

     พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงตระหนักถึงความสำคัญด้านศิลปวัฒนธรรมของชาติอย่างยิ่ง ดังจะเห็นได้จากพระดำริในการสืบทอดองค์ความรู้ของครู อาจารย์ ศิลปินอาวุโสด้านนาฏศิลป์ ดุริยางคศิลป์ ซึ่งนับวันแต่จะมีอายุมากขึ้น และมีปัญหาด้านสุขภาพ ทำให้ไม่สามารถถ่ายทอดความรู้ได้ จึงทรงแนะนำหาวิธีที่จะรักษาภูมิปัญญาเหล่านี้ให้คนรุ่นหลังได้สืบทอดมรดกอันล้ำค่ามิให้สูญไปกับกาลเวลา ซึ่งทางสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับมูลนิธิศาลาเฉลิมกรุง จึงได้สนองพระดำริโดยจัดตั้ง “ศูนย์รักษ์ศิลป์” ขึ้น เพื่อสนองพระดำริให้ “ศูนย์รักษ์ศิลป์”เป็นศูนย์เรียนรู้เฉพาะทางด้านนาฏศิลป์ ดุริยางคศิลป์ ทัศนศิลป์ และศิลปวัฒนธรรม